Tuesday, December 31, 2013

Το τραγούδι του κυπριακού 2013

Είμαι φτωχός κουρασμένος σκυφτός ανθρωπάκος,
των ταπεινών και των άλλων πουλιών φιλαράκος.

Για δε μ' αφήνετε ήσυχο;
Άστε με ήσυχο όλοι.
Θέλω να ζήσω ελεύθερος,
δίχως ταυτότητα πια.

Μία ζωή με κρατάν, με κουνάν μ' ένα σπάγγο.
Λόγια, σχολειά, μέρα νύχτα δουλειά και στον πάγκο.

Για δε μ' αφήνετε ήσυχο;
Άστε με ήσυχο όλοι.
Θέλω να ζήσω ελεύθερος,
δίχως ταυτότητα πια.

Όπου χαρά πρώτη-πρώτη σειρά κάποιος κλέφτης.
Κι όποιο κακό κάνει τ' αφεντικό, εγώ είμ' ο φταίχτης.

Για δε μ' αφήνετε ήσυχο;
Άστε με ήσυχο όλοι.
Θέλω να ζήσω ελεύθερος,
δίχως ταυτότητα πια.

Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Γιώργος Χατζηνάσιος
Πρώτη εκτέλεση: Τάνια Τσανακλίδου




Sunday, December 29, 2013

Σημειώσεις 40 – 29/12/2013

Ο ενισχυμένος γεωπολιτικός και γεωστρατηγικός ρόλος της Κύπρου συνίσταται στην εξυπηρέτηση των πολεμικών πλοίων των μεγάλων δυνάμεων που περιπολούν στην Ανατολική Μεσόγειο και σταθμεύουν ενίοτε στην Λεμεσό για καύσιμα και ξεκούραση των πληρωμάτων τους. Δεν είμαστε απλά ένα οικόπεδο που το καταπατούνε, κύριοι. Δεν είμαστε μόνο πάρκινγκ αλλά και σημείο εξυπηρέτησης.

Saturday, December 21, 2013

Δεν ξεχνώ

Τζεμαλιέ, Οδός Ερμού, Λευκωσία, δολοφονία 21/12/1963
Αυτοσχέδιο ε/κ άρμα, 1964 Πάφος

Tuesday, December 17, 2013

Μηχανικά

Μηχανικά να σε φιλήσω προσπαθώ
μα βγαίνω έξω απ' τ' όνειρο με τρόπο ξαφνικό

Φωνάζω κόκκινες κραυγές μηχανικά
Μηχανικά πριν να σκεφτώ

Μοναχικά ξυπνήματα, θυμίζουν φονικό
Φωνάζω κόκκινες κραυγές
κι είναι οι κινήσεις μου αργές
και πληγωμένες

Ένα κενό φιλιά, ένα κενό φιλιά
κάθε βραδιά με συμπιέζει
και η σιωπή του κρεβατιού με το μυαλό μου παίζει

Σε μια κουβέρτα όστρακο έχω κρυφτεί μωρό μου
Κι εκεί σε ψάχνω σαν τρελός στο τέλος κάθε χρόνου

Μηχανικά να μην ξυπνήσω προσπαθώ
Μα πάλι είμ' έξω απ' τ' όνειρο
με τρόπο ξαφνικό

Στίχοι: Μιχάλης Μαρματάκης / Μουσική: Γιάννης Σπυρόπουλος
Πρώτη εκτέλεση. Τερμίτες

Saturday, December 14, 2013

Αριστερή Παρέμβαση: Ο αγώνας για την επανένωση της Κύπρου στη συγκυρία του 2013

Η επίλυση του Κυπριακού και η επανένωση της χώρας συνιστά αδήριτη αναγκαιότητα και άμεση προτεραιότητα. Η διευθέτηση του Kυπριακού αποτελεί ουσιαστική ευκαιρία για μια ευρύτερη αμφισβήτηση του κατεστημένου που παγιώθηκε από το 1960, για να αλλάξουν οι κοινωνικές δυναμικές και για να δημιουργηθεί ένα νέο πεδίο δράσης με προοπτικές συνεργασίας μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων 
Η συνέχιση της ύπαρξης του κυπριακού προβλήματος εγκλωβίζει την κυπριακή ιστορία στη λογική του εθνοτικού ανταγωνισμού, ενώ ταυτόχρονα, λειτουργεί ως τρόπος καθυπόταξης της κοινωνίας μας σε ένα στενό, αυταρχικό και μονοδιάστατο εθνοκεντρικό πλαίσιο.  Ιδιαίτερα στο σημερινό πλαίσιο, με την εύρεση των υδρογονανθράκων και τους ευρύτερους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς για τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής, ενσωματώνονται  νέες μεταβλητές στην “εξίσωση” του Kυπριακού, οι οποίες ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων.
Μετά την απόρριψη του σχεδίου λύσης των ΗΕ στο δημοψήφισμα του 2004 από την πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων, το διχοτομικό ρεύμα στην ε/κ κοινότητα ενισχύθηκε έναντι του ομοσπονδιακού, παράλληλα το ποσοστό του πληθυσμού με τουρκική καταγωγή στον κυπριακό βορρά αυξήθηκε σε συνάρτηση με την τεράστια διείσδυση του τουρκικού κεφαλαίου, ενώ η απομάκρυνση των δυο κοινοτήτων επεκτάθηκε. Μεγάλο μέρος της κοινωνίας βόρεια και νότια της Πράσινης Γραμμής είναι σήμερα αδιάφορο ως προς το μέλλον του Κυπριακού και σκέφτεται τα πιο άμεσα ζητήματα της οικονομικής κρίσης με τα οποία το Κυπριακό φαντάζει άσχετο και απόμακρο. Παγιώνεται έτσι ακόμα περισσότερο η διχοτόμηση, όχι μόνο επί του εδάφους, αλλά και στα μυαλά των Κυπρίων που πλειοψηφικά φαίνονται να φυσικοποιούν και νομιμοποιούν τη διαίρεση της χώρας που επιβλήθηκε τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 από τους εθνικισμούς, αλλά και τις επεμβάσεις του ελληνικού και τουρκικού κράτους.
Το κίνημα της επαναπροσέγγισης παρά την 20ετή παρουσία του στο πολιτικό σκηνικό δεν κατάφερε, ούτε να ανεξαρτητοποιηθεί επαρκώς από τις τοπικές και διεθνείς εξουσίες, ούτε να μεγαλώσει σε ικανοποιητικό βαθμό και ούτε εν τέλει να επηρεάσει σημαντικά την πολιτική διαδικασία. Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και ο κανονισμός της Πράσινης Γραμμής υπήρξαν  θετικές εξελίξεις που επέτρεπαν και επιτρέπουν σε κάποιο βαθμό τη συνάντηση, τη  συνύπαρξη και τη συνεργασία, αλλά μέσα σε ένα συνολικά αρνητικό κλίμα που ενορχηστρωμένα αναπαράγεται, δεν  κατάφεραν να δημιουργήσουν τις συνθήκες και τη δυναμική για επίλυση του προβλήματος. Στο επίπεδο των συνομιλιών σημειώθηκε μεν κάποια πρόοδος με τη συμφωνία Χριστόφια – Ταλάτ στο συνταγματικό για τη διασταυρούμενη ψήφο και την εκ περιτροπής προεδρία, αλλά καθώς η συμφωνία δεν έκλεισε και δεν ακολούθησε επαρκής στήριξη αυτής “της πρόνοιας που βελτιώνει τη Ζυρίχη”, η κοινή γνώμη δεν φαίνεται να έχει πειστεί πλειοψηφικά, ούτε βόρεια ούτε νότια. Είναι σημαντικό να μην εγκαταλειφθεί η πρόνοια αυτή, και κυρίως η λογική της, εξανεμίζοντας έτσι τις σαφώς επανενωτικές προεκτάσεις της.
Γενικότερα, έχει χαθεί η ελπίδα και η αισιοδοξία για την επανένωση της χώρας – με την προοπτική της λύσης να φαντάζει πλέον ως ένας πιθανός εξαναγκασμός, επιβαλλόμενος γεωπολιτικά από τις Μεγάλες Δυνάμεις ή από τις συνθήκες της ιστορίας και της αγοράς και όχι ως υπόθεση των Κυπρίων, και ως το βασικό πολιτικό στοίχημα της μεταπολεμικής γενιάς για να απεγκλωβιστεί από το κακό παρελθόν. Και αυτό γιατί οι δυνάμεις της διχοτόμησης που περιλαμβάνουν την Εκκλησία, τα κανάλια, την πολιτική, τη γραφειοκρατική και την επιχειρηματική ελίτ , φαίνονται αρκετά ισχυρές και χωρίς καμία διάθεση να ρισκάρουν να απωλέσουν το ρόλο, την ισχύ και τα προνόμια που έχουν κατακτήσει και εδραιώσει τα τελευταία 50 χρόνια, μέσα από ένα νέο διαμοιρασμό εξουσίας.
Η πραγματική βούληση για μια νέα πολιτεία με δύο ισότιμες κοινότητες που θα ζουν μαζί (και όχι δίπλα δίπλα) απουσιάζει από την ατζέντα.Η ομοσπονδιακή λύση παρουσιάζεται σαν μια συμβιβαστική και οδυνηρή επιλογή, όπου η ε/κ  κοινότητα εκχωρεί την «ανωτερότητα» και κυριαρχία της για να εξισωθεί με μια «κατώτερη» κοινότητα. Η πολιτική ηγεσία αναπαράγει μια μονότονη ρητορική, ενώ τα πλείστα ΜΜΕ συντηρούν το μίσος και την καχυποψία. Με δεδομένες αυτές τις συνθήκες, η Αριστερά καλείται να διαφοροποιήσει το ιστορικό παράδειγμα. Να δώσει ένα διαφορετικό πολιτικό και ιδεολογικό περιεχόμενο στην ανάδειξη και λύση των προβλημάτων. Καλείται να καταθέσει μια νέα κοινωνική και πολιτική αντίληψη.
Η αριστερή Παρέμβαση αξιώνει ότι: 
  • η δυναμική για τη λύση του Κυπριακού και την ομοσπονδιακή επανένωση της χώρας μπορεί να προέλθει μόνο μέσα από την κινητοποίηση των δυνάμεων της ειρήνης και της συνύπαρξης εντός της Κύπρου.
  • η λειτουργικότητα του ομοσπονδιακού κράτους δεν εξαρτάται μόνο από τις πρόνοιες του συντάγματός του, αλλά από τη διάθεση για συνεργασία και την αποδοχή της λογικής του διαμοιρασμού της εξουσίας μεταξύ των δυο κοινοτήτων, καθώς και από την ύπαρξη ενός ισχυρού δικοινοτικού πολιτικού υποκειμένου που θα στηρίξει το ομοσπονδιακό σύστημα και θα είναι σε θέση να το αναπροσαρμόζει όσον και εφόσον χρειάζεται.
  • η προσπάθεια για την ειρήνευση στην Κύπρο συνδέεται με την ευρύτερη προσπάθεια για ειρήνευση στην περιοχή μας και απεμπλοκή από το πλέγμα των ιμπεριαλιστικών σχέσεων στο οποίο βρισκόμαστε και του οποίου οι Βρετανικές Βάσεις αποτελούν ουσιαστικό εργαλείο.
  • το κίνημα της επανένωσης θα πρέπει να ενισχυθεί, να αυτονομηθεί από τα κόμματα και τους θεσμούς των Ηνωμένων Εθνών και να καλλιεργήσει την ομοσπονδιακή πολιτική κουλτούρα που είναι απαραίτητη για την επίτευξη και την υλοποίηση της λύσης του Κυπριακού.
  • οι επαφές και η συνεργασία μεταξύ των μελών των κοινοτήτων θα πρέπει να αυξηθούν σε όλα τα επίπεδα – πολιτικό, οικονομικό, ακαδημαϊκό, πολιτιστικό, κοινωνικό, διαπροσωπικό. Το άνοιγμα και άλλων διόδων, η ανάπτυξη δικοινοτικών μέσων ενημέρωσης, εκπαιδευτικών και ερευνητικών κέντρων και συνεταιρισμών αποτελούν εποικοδομητικά βήματα στην πορεία για τη λύση.
  • το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να διέπεται από την ανάλογη φιλοσοφία. Μια φιλοσοφία ανθρωποκεντρική, που να ανταποκρίνεται στις πραγματικότητες ενός διαπολιτισμικού κράτους. Μια φιλοσοφία που να μη διασπά, αλλά να ενώνει. Η διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας στα ελληνοκυπριακά σχολεία, όπως και η ελληνική στα τουρκοκυπριακά αντίστοιχα, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ουσιαστικό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, το οποίο μακροπρόθεσμα θα συμβάλει στην ενίσχυση της επικοινωνίας και της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο κοινότητες.

Friday, December 13, 2013

Θαρθεί καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα

Θαρθεί καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη
– μη βλέπεις εμένα – μην κλαις. Εσύ είσ’ η ελπίδα
άκου θάρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
δε θα βγαίνουν στην τύχη
Δε θα υπάρχουν πόρτες κλειστές
με γερμένους απέξω
Και τη δουλειά
θα τη διαλέγουμε
δε θά `μαστε άλογα να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι – σκέψου! – θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες
Να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
απροσάρμοστοι καταπίεση μοναξιά τιμή κέρδος εξευτελισμός
για το μάθημα της ιστορίας.
Είναι Μαρία – δε θέλω να λέω ψέματα –
δύσκολοι καιροί.
Και θάρθουνε κι άλλοι.
Δεν ξέρω – μην περιμένεις κι από μένα πολλά –
τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
κι απ’ όσα διάβασα ένα κρατάω καλά:
«Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος».
Θα την αλλάξουμε τη ζωή!
Παρ’ όλα αυτά Μαρία.

Thursday, December 12, 2013

Σημειώσεις 39 – 13/12/2013

Η στήριξη των ΛΟΑΤ ατόμων μπορεί να είναι γενικά προοδευτική, φιλελεύθερη ή απολιτίκ πράξη – αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν φορείς αυτής της πράξης να έχουν κατεστημένες, συντηρητικές ή και ακροδεξιές θέσεις και αντιλήψεις ευρύτερα. Το ότι η ΛΟΑΤ κοινότητα της Κύπρου για παράδειγμα εμφανίστηκε ανοιχτά μόλις πριν μερικά χρόνια και όχι πριν μερικές δεκαετίες δεν μπορεί να είναι ένα τυχαίο ή άσχετο γεγονός.

Thursday, December 5, 2013

Όχι δεν πουλάμε

Πάει καλά φέτος η χρονιά,
πάει καλά, προκόψαν όλα τα σπαρτά.

Θα 'ρθουν πάλι τσούρμο οι μεσάζοντες.
Θα κερδοσκοπήσουν οι μεσάζοντες
κι εμείς στα ίδια θα 'μαστ' άλλη μια φορά,
μας παίρνουν τη σοδειά φτηνά.

Όχι δεν πουλάμε.

Τα παιδιά κάνουνε χαρά,
τα παιδιά βλέπουνε μπόλικη σοδειά.

Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Δίσκος: Τα αγροτικά (1975)
Μουσική-Στίχοι: Θωμάς Μπακαλάκος

Thursday, November 28, 2013

Έρκουνται τζιαι άλλα...

όταν η ΜΜΑΔ ξυλοκοπεί με θράσος μέρα μεσημέρι μέσα στο δρόμο Αφρικανό μετανάστη 

τζιαι οι πολιτικοί εν έχουν να πουν τίποτε
τζιαι το ΡΙΚ όι μόνον εν το αναφέρει αλλά παίζει τον τούτον 
να μιλά σαν τούτον 
πρέπει να περιμένουμεν τζιαι άλλα


Sunday, November 24, 2013

Ποιος είπε φούντο; Ψέματα. Δε φτάσαμε ποτές

Καθώς αποκοιμήθηκες φύλαγε βάρδια ο κάβος.
Σε σπίτι μέσα, ξέχασες προχτές το φυλαχτό.
Γελάς, μα εγώ σε πούλησα στο Rio για δυο centavos
κι απέ σε ξαναγόρασα ακριβά στη Βηρυτό. 

Με πορφυρό στα χείλη μου κοχύλι σε προστάζω.
Στο χέρι το γεράκι σου και τα σκυλιά λυτά.
Απάνωθέ μου σκούπισε τη θάλασσα που στάζω
και μάθε με να περπατώ πάνω στη γη σωστά.

Κούκο φορούσες κάτασπρο μικρός και κολαρίνα.
Ναυτάκι του γλυκού νερού.
Σε πιάνει μην το πεις αλλού σαν γάτα η λαμαρίνα
Και σε σαστίζει ξαφνικό προβέτζο του καιρού. 

Το ντύμα πάρε του φιδιού και δος μου ένα μαντίλι.
Εγώ, και σ’ έγδυσα μπροστά στο γέρο Τισιανό.
Βίρα, Κεφαλλονίτισσα, και μάινα το καντήλι.
Σε λόφο γιαπωνέζικο κοιμάται το στερνό. 

Σου πήρα από τη Νάπολη μια ψεύτικη καμέα
κι ένα κοράλλι ξέθωρο μαζί.
Πίσω απ’ το φριγκορίφικο στην άδεια προκυμαία
Έβενος, γλώσσα της φωτιάς, στο βάθος κρεμεζί. 

Φώτα του Melbourne. Βαρετά κυλάει ο Yara Yara
ανάμεσα σε φορτηγά πελώρια και βουβά, 
φέρνοντας προς το πέλαγος, χωρίς να δίνει δυάρα, 
του κοριτσιού το φίλημα, που στοίχισε ακριβά.

Γερά την ανεμόσκαλα. Καφέ για τον πιλότο.
Λακίζετε, αλυσόδετοι του στεριανού καημού.
Και σένα, που σε κέρδισα μιανής νυχτιάς σε λότο, 
σμίγεις και πας με τον καπνό του γκρίζου ποταμού.

Μια βάρκα θέλω, ποταμέ, να ρίξω από χαρτόνι, 
όπως αυτές που παίζουνε στις όχθες μαθητές.
Σκοτώνει, πες μου, ο χωρισμός; Ματώνει, δε σκοτώνει.
Ποιος είπε φούντο; Ψέματα. Δε φτάσαμε ποτές.

Καββαδίας, Ξέμπαρκοι
Τραβέρσο: Yara Yara

Sunday, November 17, 2013

Επεμβαίνεις

Μοσχολιού:
Επεμβαίνεις, 
επεμβαίνεις στη ζωή μου ασυγχώρητα
σε θέματα προσωπικά κι απόρρητα
με ντέτεκτιβ κι υποκλοπές
μ’ εντάλματα κι επιτροπές
επεμβαίνεις, επεμβαίνεις, επεμβαίνεις
μ’ έκανες μπαλάκι τένις.

Ζαμπέτας:
Είσαι σκέτο παρακράτος
είσαι σκέτο παρακράτος 
και προβοκατόρισσα 
γι’ αυτό σε χώρισα.

Μοσχολιού:
Επεμβαίνεις, 
επεμβαίνεις με πυρά κατευθυνόμενα 
στο σπίτι μου, στους φίλους και το γκόμενο
μ’ εντάλματα και σπαστικά
με κόλπα τρομοκρατικά
επεμβαίνεις, επεμβαίνεις, επεμβαίνεις
μ’ έκανες μπαλάκι τένις.

Τριπολίτης-Κραουνάκης, 
Σκουριασμένα χείλη, 1981

Friday, November 15, 2013

Σημειώσεις 38 – 15/11/2013

Το ότι η ελίτ, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια στα πλαίσια διαχείρισης της κοινής γνώμης υποτιμά την νοημοσύνη του λαού είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο. Αυτό που όμως τελικά θα πρέπει να μας προβληματίσει περισσότερο είναι το πόσο ο λαός υποτιμά την δική του νοημοσύνη επιτρέποντας στην οικονομική και πολιτική ελίτ να τον κοροϊδεύει τόσο ξεδιάντροπα. Το ότι βρίσκει το θράσος ο κάθε καραγκιόζης του συνδέσμου εργοδοτών να ζητά 20% αποκοπή του κατώτατου μισθού για χάριν των ανέργων ή ο κάθε καραγκιόζης της βουλής να εξαγγέλλει φιλανθρωπίες για τις ευάλωτες ομάδες από επιπλέον αποκοπές στους μισθούς είναι από μόνο του ενδεικτικό της κατάντιας του εργατικού κινήματος. Το ότι πρόκειται για τους ίδιους καραγκιόζηδες που επέβαλαν με τις πολιτικές τους και τις πολιτικές των πατρόνων τους λιτότητα, απολύσεις, αποκοπές μισθών και αποκοπές επιδομάτων στις ευάλωτες ομάδες, κάνει το θέατρο της αστικής ελεημοσύνης με το εργατικό εισόδημα, μαύρη κωμωδία. Το θλιβερό βέβαια, είναι ότι σε μια κοινωνία όπου προσκυνούν κάρες, αυτή η αλληλεγγύη των κανιβάλων και του φτηνού θεάματος είναι γκραντ σουξέ, όπως έδειξαν άλλωστε οι δεκάδες χιλιάδες συμμετέχοντες στις συναυλίες για τους φτωχούς σε αντίθεση με τις μερικές εκατοντάδες στις πορείες ενάντια στο μνημόνιο της φτωχοποίησης.    

Thursday, November 7, 2013

Καλωσόρισες μεσαίωνα...Η φωνή της ελληνικής Ραδιοφωνίας σιγεί!.....Ψυχή βαθιά.

«Κάπου εδώ κλείνουμε αγαπητοί ακροατές… Η φωνή της ελληνικής Ραδιοφωνίας σιγεί! Καλή συνέχεια… θα τα πούμε… θα ξαναβρεθούμε… Τα μικρόφωνα αυτά κλείνουν. Ψυχή Βαθιά!»

Υπάρχω λες και ύστερα δεν υπάρχεις...και έχει σαν στάμπα τη ζωή μου σημαδέψει

Thursday, October 31, 2013

Το μεγάλο μας τσίρκο

Μεγάλα νέα φέρνω από κει πάνω
περίμενε μια στάλα ν’ ανασάνω
και να σκεφτώ αν πρέπει να γελάσω, 
να κλάψω, να φωνάξω, ή να σωπάσω.
Οι βασιλιάδες φύγανε και πάνε
και στο λιμάνι τώρα, κάτω στο γιαλό, 
οι σύμμαχοι τους στέλνουν στο καλό.

Καθώς τα μαγειρέψαν και τα φτιάξαν
από ξαρχής το λάκκο τους εσκάψαν
κι από κοντά οι μεγάλοι μας προστάτες, 
αγάλι αγάλι εγίναν νεκροθάφτες
και ποιος πληρώνει πάλι τα σπασμένα
και πώς να ξαναρχίσω πάλι απ’ την αρχή
κι ας ήξερα τουλάχιστον γιατί.

Το ριζικό μου ακόμα τι μου γράφει
το μελετάνε τρεις μηχανορράφοι.
Θα μας το πουν γραφιάδες και παπάδες
με τούμπανα, παράτες και γιορτάδες.
Το σύνταγμα βαστούν χωροφυλάκοι
και στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί
προσμένουν κάτι νέο να φανεί.

Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες, 
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες.
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι, 
σαράντα με το λάδι και το ξύδι
κι αυτός που πίστευε και καρτερούσε, 
βουβός φαρμακωμένος στέκει και θωρεί
τη λευτεριά που βγαίνει στο σφυρί.

Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι, 
μην έχεις πια την πείνα για καμάρι.
Οι αγώνες πούχεις κάνει δεν φελάνε
το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε.
Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι, 
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή, 
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί.

Καμπανέλης - Ξαρχάκος
Καρέζη, Ξυλούρης, 1974

Sunday, October 27, 2013

Για την φερέλπιδα κοινωνική συμμαχία της λύσης

Τραγουδιστός συνειρμός για το πλαίσιο της συμπόρευσης αριστερών και φιλελευθέρων στον στόχο της επανένωσης τότε και τώρα


Wednesday, October 23, 2013

Σημειώσεις 37 – 23/10/2013

Δεν τρέφω καμιά συμπάθεια στο Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Ούτε στον θεσμό και τις πολιτικές που εξ' υπαρχής και εξ' ορισμού υπηρετεί, ούτε και στο πρόσωπο του Πανίκου Δημητριάδη, ενός τεχνοκράτη για τον οποίο φαίνεται ότι οι πολιτικές θέσεις μετρούνται με αριθμούς και υπάγονται σε κανόνες αποτελέσματος. Δεν με ενθουσίασαν ποτέ οι λάιτ σοσιαλδημοκρατικές του ευαισθησίες, παρά το ότι έβλεπα σε αυτές τεράστια πρόοδο σε σχέση με τον χαμηλής αντίληψης και απύθμενου θράσους νεοφιλελεύθερο ταλιμπάν που αντικατέστησε.

Η επίθεση λάσπης όμως που δέχεται συντονισμένα σήμερα από σύσσωμο το μπλοκ της πολιτικής και μηντιακής εξουσίας είναι πέραν από αισχρή και γελοία, βαθιά επικίνδυνη. Αυτό που συμβαίνει είναι καθαρός τραμπουκισμός, για άλλη μια φορά με την ανοχή και συνενοχή των δήθεν φιλελεύθερων – παρά το ότι πρόκειται για θεσμό και πρόσωπο στις προδιαγραφές τους: ανεξάρτητο από την μικροπολιτική, ουδέτερο και επαγγελματικό στην δουλειά του, ευρωσυστημικό και μνημονιακό στην λειτουργία του.

Βέβαια πέραν από τις θεαματικές και υστερικές φούσκες και τη συντεταγμένη και κατευθυνόμενη δαιμονοποίηση δήθεν για την άδεια του και το μισθό του, για τις κάμερες στους διαδρόμους του κτιρίου, τους φρουρούς του και την αμοιβή του οίκου Albarez and Marshal που έβγαλε διάφορα στην επιφάνεια για τις ματσαράγκες των κυπρίων τραπεζιτών, πρέπει να υπάρχουν και πραγματικοί λόγοι για να ζητούν την απομάκρυνση του διάφοροι παίχτες και τα πιόνια τους. Είναι πολλά τα λεφτά και πολλύς ο δρόμος ακόμα.....τεράστια τα συμφέροντα σε σχέση με το τσιφλίκι της τράπεζας Κύπρου, τους μεγαλο-επιχειρηματίες και τα μη εξυπηρετούμενα τους δάνεια, τις διαδρομές των εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων των φυγαδευμένων, το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος και την φοροαποφυγή ευρύτερα...




Tuesday, October 22, 2013

Ξανά στην γραμμή των οριζόντων

Έβραζε το κύμα του γαρμπή
είμαστε σκυφτοί κι οι δυο στο χάρτη
γύρισες και μου `πες πως το Μάρτη
σ’ άλλους παραλλήλους θα `χεις μπει

Κούλικο στο στήθος σου τατού
που όσο κι αν το καις δε λέει να σβήσει
είπαν πως την είχες αγαπήσει
σε μια κρίση μαύρου πυρετού

Βάρδια πλάι σε κάβο φαλακρό
κι ο Σταυρός του Νότου με τα στράλια
Κομπολόι κρατάς από κοράλλια
κι άκοπο μασάς καφέ πικρό

Το Άλφα του Κενταύρου μια νυχτιά
με το παλλινώριο πήρα κάτου
μου `πες με φωνή ετοιμοθανάτου
να φοβάσαι τ’ άστρα του Νοτιά

Άλλοτε απ’ τον ίδιον ουρανό
έπαιρνες τρεις μήνες στην αράδα
με του καπετάνιου τη μιγάδα
μάθημα πορείας νυχτερινό

Σ’ ένα μαγαζί του Nossi Be
πήρες το μαχαίρι δυο σελίνια
μέρα μεσημέρι απά στη λίνια
ξάστραψες σαν φάρου αναλαμπή

Κάτω στις ακτές της Αφρικής
πάνε χρόνια τώρα που κοιμάσαι
τα φανάρια πια δεν τα θυμάσαι
και το ωραίο γλυκό της Κυριακής

Saturday, October 19, 2013

Βάζοντας τέλος σε μια εκκρεμότητα. Μια οφειλόμενη δήλωση.

Ένας σύντομος απολογισμός και μια ξεκάθαρη δήλωση αποχώρησης
Η ΕΡΑΣ είχε εξελιχτεί σε ένα αξιόλογο και σημαντικό εγχείρημα το 2012, καθώς τότε προσέλκυσε αρκετούς κυρίως ανένταχτους ακτιβιστές/ριες της ριζοσπαστικής αριστεράς. Διαμόρφωσε προκαταρκτικές θέσεις, έκανε παρεμβάσεις και ξεκίνησε μια επίπονη διαδικασία συγκρότησης ενός νέου αυτόνομου αριστερού σχήματος, τόσο σε οργανωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Παρά τις διάφορες δυσκολίες που προέκυψαν προς το τέλος της χρονιάς και ιδιαίτερα σε σχέση με τις προεδρικές εκλογές όπου υπήρξε διαφωνία για τη στήριξη ή όχι του υποψηφίου που επέλεξε το ΑΚΕΛ, η προοπτική για τη συγκρότηση ενός ριζοσπαστικού αριστερού σχήματος δεν είχε χαθεί.
Αυτή χάθηκε κάπου στις αρχές του 2013 όταν μερίδα συντρόφων και συντροφισσών (ουσιαστικά τα μέλη της Αριστερής Πτέρυγας, της Εργατικής Δημοκρατίας και η περιφέρειά τους) έδειξε ότι δεν είχε ούτε τη διάθεση να συζητήσει ισότιμα, ούτε και την πρόθεση να συν-διαμορφώσει πλαίσιο και να παράξει συλλογικά πολιτική στη νέα συγκυρία. Φάνηκε ακόμα, ότι τελικά δεν είχε την ετοιμότητα και διάθεση να αλλάξει νοοτροπίες και συνήθειες και να κάνει τις υπερβάσεις εκείνες προς τον κοινό στόχο του κτισίματος μιας σοβαρής και αξιόπιστης, αυτόνομης αριστερής κίνησης. Η ένταση και ο τρόπος με τον οποίο αυτή η τάση στήριξε τον μνημονιακό υποψήφιο του ΑΚΕΛ στις προεδρικές, και όχι αυτή καθ’ αυτή η στήριξη, ήταν ένα προμήνυμα για αυτά που θα ακολουθούσαν. Ενώ οι πολιτικές διαφωνίες και διαφορές είναι θεμιτές, η αδιαφορία για τις διαδικασίες, η παράκαμψη ή η επιλεκτική επίκλησή τους με αποκλειστικό σκοπό την επιβολή και όχι τη συλλογική και ισότιμη συνδιαμόρφωση θέσεων, μας έχουν απογοητεύσει. Οι τριβές, η σύγχυση και οι φυγόκεντρες τάσεις που υπήρχαν στο εσωτερικό της ΕΡΑΣ εντάθηκαν περισσότερο όταν αυτή η μερίδα συντρόφων και συντροφισσών προσκολλήθηκε ακόμα περισσότερο στο ΑΚΕΛ, το οποίο, όντας τώρα στην αντιπολίτευση, είχε προχωρήσει ρητορικά και υποκριτικά σε δήθεν εναντίωση στην τρόικα και το μνημόνιο. Η συνοχή της ΕΡΑΣ διαλύθηκε και πολλά μέλη οδηγήθηκαν οριστικά στην αδρανοποίηση ή και στην αποχώρηση.
Η ΕΡΑΣ, ως συλλογικότητα, ουσιαστικά βρίσκεται σε αδράνεια από την άνοιξη του 2013. Οι ομάδες εργασίας, το γραφείο τύπου, το συντονιστικό, παρέλυσαν διαδοχικά, ενώ όλες οι προσπάθειες για διενέργεια παγκύπριας συνέλευσης προσέκρουσαν στην άρνηση αυτής της μερίδας μελών. Μετά την αποχώρηση και αποστασιοποίηση αρκετών από την επαρχιακή Λευκωσίας και σχεδόν του συνόλου της επαρχιακής Λεμεσού, η ομάδα αυτή ενεργεί ουσιαστικά σαν “η ΕΡΑΣ Λευκωσίας”.
Αντιλαμβανόμενοι ότι δεν υπήρχαν και πολλά περιθώρια μέσα στο ασφυκτικό αυτό κλίμα, μια ομάδα μελών της ΕΡΑΣ ξεκινήσαμε μια πρωτοβουλία με στόχο τη διαφύλαξη των βασικών αρχών στη βάση των οποίων είχε συγκροτηθεί η ΕΡΑΣ.. Δηλαδή, την από κοινού και με αλληλοσεβασμό διαμόρφωση προγράμματος, την αποσαφήνιση του πολιτικού λόγου μιας ανεξάρτητης από το ΑΚΕΛ αριστεράς και την αναζήτηση των όρων συγκρότησης ενός ριζοσπαστικού πολιτικού φορέα. Επιλέξαμε να διατηρήσουμε την ιδιότητα των μελών της ΕΡΑΣ ελπίζοντας ότι δυνητικά, μέσα από μια νέα συνεννόηση μπορούσε να επιτευχθεί κάποιου είδους μετεξέλιξη του σχήματος έτσι ώστε να κρατηθεί κάποιου τύπου συνεργασία εκεί όπου θα ήταν εφικτό.
Σήμερα αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό δεν είναι εφικτό. Με τις συντρόφισσες και τους συντρόφους της Αριστερής Πτέρυγας, Εργατικής Δημοκρατίας και φίλων, όπως και άλλους συντρόφους μέσα, γύρω και έξω από το ΑΚΕΛ, θα βρεθούμε μαζί στις κινητοποιήσεις στο δρόμο, σε μονοθεματικές πρωτοβουλίες και αγώνες, ίσως και σε μεγάλες συνελεύσεις. Για τους λόγους αυτούς προτιμούμε μια ήρεμη, παρά συγκρουσιακή αποχώρηση.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσποιούμαστε ότι μαζί μπορούμε να συγκροτήσουμε ένα οργανωτικό σχήμα, πόσο μάλλον το νέο πολιτικό σχήμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς που δεν θα κουβαλά τις παθογένειες που ιστορικά χαρακτήριζαν εξωΑΚΕΛικά σχήματα. Όλες και όλοι κάνουμε την ανάγνωση και τις επιλογές μας. Η “πλειοψηφία της ΕΡΑΣ Λευκωσίας” μπορεί να κρατήσει το όνομα και το ρόλο μιας Συσπείρωσης γύρω από τον υφιστάμενο αριστερό πόλο. Εμείς επιλέξαμε μια νέα, αυτόνομη αριστερή Παρέμβαση.
Γρηγόρης Ιωάννου
Μαρίλια Χριστοδούλου
Μάριος Θρασυβούλου
Γιώργος Χαραλάμπους
Νίκος Φιλίππου
Χρίστος Τσέλιος
Θοδωρής Κούρος
Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου
Λέανδρος Σαββίδης
Μάριος Ιερωνύμου
Μαρία Τ.
Αντώνης X’Κυριάκος

Monday, October 14, 2013

Οι παλιοί μας φίλοι

Μη, μην το πεις
οι παλιοί μας φίλοι
μην το πεις
για πάντα φύγαν.
Μη, το μαθα πια
τα παλιά βιβλία, τα παλιά τραγούδια
για πάντα φύγαν.

Πέρασαν οι μέρες που μας πλήγωσαν.
Γίνανε παιχνίδι στα χέρια των παιδιών.

Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει
τη δική σου μελαγχολία
κι έρχεται η στιγμή για ν' αποφασίσεις
με ποιους θα πας και ποιους θ' αφήσεις.

Πέρασαν για πάντα
οι παλιές ιδέες, οι παλιές αγάπες
οι κραυγές.
Γίνανε παιχνίδι στα χέρια των παιδιών.

Όμορφη είναι αυτή η στιγμή, να το ξαναπώ
όμορφη να σας μιλήσω
βλέπω πυρκαγιές
πάνω από λιμάνια πάνω από σταθμούς
κι είμαι μαζί σας.

Όταν ο κόσμος μας θα καίγεται
όταν τα γεφύρια πίσω μας θα κόβονται
εγώ θα είμαι εκεί να σας θυμίζω
τις μέρες τις παλιές.

Saturday, October 12, 2013

"Η σύγχρονη αδυναμία μας. Το ελληνικό σύμπτωμα: χρέος, κρίση και η κρίση της Αριστεράς" Αλαίν Μπαντιού






Αποσπάσματα από άρθρο που έχει δημοσιευτεί στο Radical Philosophy (Σεπτέμβριος / Οκτώβριος 2013).
Το κοινό στοιχείο των διαδηλώσεων από την Ελλάδα ως τη Γαλλία είναι η έλλειψη μιας σαφούς στρατηγικής. Πρέπει να ανακαλύψουμε ξανά τη γλώσσα του κομμουνισμού.
Ξεκινώ με μια αίσθηση, μια πρόσληψη, που πιθανώς είναι προσωπική, πιθανώς αδικαιολόγητη, την οποία ωστόσο διαμορφώνω με βάση τις πληροφορίες που έχω στη διάθεσή μου: μια αίσθηση γενικής πολιτικής αδυναμίας. Αυτό που σήμερα συμβαίνει στην Ελλάδα μοιάζει με συμπύκνωμα αυτής της αίσθησης.
Θαυμάζω βεβαίως την ευγλωττία του φίλου και συντρόφου μου Κώστα Δουζίνα, που στήριξε την δεδηλωμένη αισιοδοξία του με ακριβείς αναφορές σε όσα θεωρεί καινούργια πολιτικά στοιχεία της λαϊκής αντίστασης στην Ελλάδα, όπου διέκρινε επίσης την εμφάνιση ενός νέου πολιτικού υποκειμένου. Αλλά δεν πείστηκα.
Βεβαίως, το κουράγιο και η επινοητικότητα του προοδευτικού και αντιφασιστικού κινήματος όσον αφορά την τακτική προκαλεί ενθουσιασμό. Επιπλέον, τέτοιες αντιδράσεις είναι εξαιρετικά αναγκαίες. Είναι όμως κάτι καινούργιο; Καθόλου. Αποτελούν τα ίδια και απαράλλακτα στοιχεία κάθε πραγματικά μαζικού κινήματος: εξισωτισμός, δημοκρατία των πολλών, επινόηση συνθημάτων, γενναιότητα, ταχύτητα αντιδράσεων ... Τα ίδια είδαμε και με την ίδια ενεργητικότητα –χαρούμενη και λίγο αγωνιώδη-- τον Μάη του '68 στη Γαλλία. Τα είδαμε πιο πρόσφατα στην Πλατεία Ταχρίρ της Αιγύπτου. Στην πραγματικότητα, όλα αυτά υπήρχαν και στις εποχές του Σπάρτακου ή του Τόμας Μίντσερ. [...] Όμως τα νέα πολιτικά στοιχεία και ένα νέο πολιτικό υποκείμενο είναι κάτι άλλο: η ζωτικότητά τους απαιτεί την ύπαρξη κινήματος, αλλά δεν μπορεί ποτέ να συγχέεται μ' αυτό.
Ας ξεκινήσουμε όμως, προσωρινά, από μια άλλη αφετηρία. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με πολύ μακρόχρονη ιστορία, πλανητικής σημασίας. Είναι μια χώρα η αντίσταση της οποίας σε διαδοχικά καταπιεστικά καθεστώτα και κατοχικές δυνάμεις έχει μια ιδιαίτερη ιστορική πυκνότητα. Είναι μια χώρα που το κομμουνιστικό κίνημα, και με τη μορφή του ένοπλου αγώνα, ήταν πολύ ισχυρό. Μια χώρα που η νεολαία της ακόμη και σήμερα δημιουργεί ένα παράδειγμα με τις μαζικές και πεισματικές εξεγέρσεις. Μια χώρα όπου οι κλασικές αντιδραστικές δυνάμεις αναμφίβολα είναι πολύ καλά οργανωμένες και όπου υπάρχουν επίσης μεγάλα και θαρραλέα λαϊκά κινήματα. Μια χώρα όπου υπάρχουν επίφοβες φασιστικές οργανώσεις, αλλά και ένα αριστερό κόμμα με μια φαινομενικά στέρεα εκλογικά και μαχητική βάση.
Κι όμως, ό,τι συμβαίνει σήμερα σ' αυτή τη χώρα μοιάζει σαν να μην μπορεί να σταματήσει την ακραία κυριαρχία του αχαλίνωτου από τη δική του κρίση καπιταλισμού. Μοιάζει σαν να μην έχει η χώρα, υπό τη διεύθυνση των δουλικών κυβερνήσεων και της τρόικας, καμιά άλλη εναλλακτική λύση εκτός από το να ακολουθεί τα βάρβαρα αντιλαϊκά διατάγματα της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας. Πράγματι, όσον αφορά τα ζητήματα που τίθενται και τις ευρωπαϊκές “λύσεις” τους, το κίνημα αντίστασης μοιάζει περισσότερο να ακολουθεί μια τακτική καθυστέρησης παρά να γίνεται σημαιοφόρος μιας αυθεντικής πολιτικής εναλλακτικής λύσης.
Αυτό είναι το μεγάλο δίδαγμα των καιρών, που μας καλεί όχι μόνο να υποστηρίξουμε με όλη μας τη δύναμη τον θαρραλέο ελληνικό λαό, αλλά να στοχαστούμε από κοινού γύρω από ιδέες και πρακτικές ώστε αυτό το κουράγιο που επιδεικνύει να μην αχρηστευθεί από απελπισία.
Διότι αυτό που εντυπωσιάζει –στην Ελλάδα πάνω απ' όλα αλλά και αλλού επίσης, ιδίως στη Γαλλία-- είναι μια έκδηλη αδυναμία των προοδευτικών δυνάμεων να επιβάλουν ακόμη και την ελαχιστότατη υποχώρηση των οικονομικών και κρατικών εξουσιών που επιδιώκουν να υποτάξουν το λαό ανεπιφύλακτα στον νέο (αν και μακροχρόνιο επίσης, και θεμελιακό) νόμο του ακραιφνούς φιλελευθερισμού.
Όχι μόνο δεν έχουν σημειώσει κανένα προχώρημα οι προοδευτικές δυνάμεις, όχι μόνο δεν έχουν καταφέρει ακόμη και μια περιορισμένη επιτυχία, αλλά οι δυνάμεις του φασισμού επεκτάθηκαν και στη βάση του ψευδαισθητικού φόντου ενός ξενοφοβικού και ρατσιστικού εθνικισμού διεκδικούν σήμερα να γίνουν η ηγετική δύναμη αντίθεσης στα διατάγματα της ευρωπαϊκής διοίκησης.
Η αίσθησή μου είναι πως η βαθύτερη αιτία αυτής της αδυναμίας δεν είναι η αδράνεια του κόσμου, η έλλειψη κουράγιου ή το ότι οι περισσότεροι υποστηρίζουν τα “αναγκαία κακά”. Πολλές μαρτυρίες δείχνουν ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για σθεναρή και μαζική λαϊκή αντίσταση στην Ελλάδα. Ακόμη και στη Γαλλία, με τις δράσεις κατά τη συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του Σαρκοζί ... είδαμε ότι μεγάλα τμήματα του λαού επέδειξαν την ικανότητά τους για πεισματική αντίσταση και υιοθέτησαν τις γνωστές μορφές του κινηματικού κομμουνισμού , κυρίως τη χρήση μη συμβατικών μορφών απεργίας και συνελεύσεις που αφαίρεσαν την ηγεμονία από τον επίσημο συνδικαλισμό. Εντούτοις, από όλες αυτές τις προσπάθειες δεν έχει εμφανιστεί σε μαζική κλίμακα νέα πολιτική σκέψη, ούτε έχει εμφανιστεί ένα νέο λεξιλόγιο από τη ρητορική της διαμαρτυρίας, και τα αφεντικά των συνδικάτων κατάφεραν τελικά να πείσουν τους πάντες ότι έπρεπε να περιμένουν τις ... εκλογές.
Νομίζω ότι αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι ότι οι περισσότεροι αγωνιστές πολλών πολιτικών κατηγοριών στέκονται σε μεγάλο βαθμό αμήχανοι αντί να προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τη σκέψη τους και να μετασχηματίσουν την τρέχουσα κατάσταση.
Μετά τα σαρωτικά κινήματα των δεκαετιών του 1960 και 1970, κληρονομήσαμε μια μακροχρόνια αντεπαναστατική περίοδο, οικονομικά, πολιτικά και ιδεολογικά. Αυτή η αντεπανάσταση έχει καταστρέψει σε βάθος την αυτοπεποίθηση και τη δύναμη που κάποτε μπορούσαν να εμποτίζουν τη λαϊκή συνείδηση με τις πιο στοιχειώδεις λέξεις της πολιτικής της χειραφέτησης – λέξεις όπως, για να παραθέσω κάποιες τυχαία, “ταξικός αγώνας”, “γενική απεργία”, “επανάσταση”, “δημοκρατία των μαζών”, “εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση”, “παράνομη δράση” , “συμμαχία εργατών-φοιτητών”, “εθνική απελευθέρωση”, ”δικτατορία του λαού”, “προλεταριακό κόμμα” και πολλές άλλες. Η λέξη-κλειδί “κομμουνισμός”, που κυριαρχούσε στην πολιτική σκηνή από τις αρχές του 19 ου αιώνα, περιορίστηκε σε ένα είδος ιστορικού στίγματος, διότι πρέπει να αναγνωριστεί ότι η ιστορική αφήγηση την οποία δέχεται ακόμη και η προοδευτική κοινή γνώμη υπαγορεύεται πλήρως από τον αντίπαλο. Το ότι η εξίσωση “κομμουνισμός ίσον ολοκληρωτισμός” θα κατέληγε να εμφανιστεί ως κάτι το φυσικό και ομόφωνα αποδεκτό αποτελεί μια ένδειξη του βάθους της αποτυχίας των επαναστατών κατά τη δεκαετία του 1980. Βεβαίως, δεν μπορούμε επίσης να αποφύγουμε μια διεισδυτική και σοβαρή κριτική των σοσιαλιστικών κρατών και των κομμουνιστικών κομμάτων που πήραν την εξουσία, ιδίως στη Σοβιετική Ένωση. Αλλά αυτή η κριτική πρέπει να είναι δική μας. Πρέπει να θρέφει τις δικές μας θεωρίες και πρακτικές , να τις βοηθά να αναπτυχθούν και να μην οδηγεί σε ένα είδος μελαγχολικής αποκήρυξης που πετάει και το μωρό μαζί με τα νερά. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια εκπληκτική κατάσταση: όσον αφορά ένα ιστορικό γεγονός κεφαλαιώδους σημασίας για εμάς, έχουμε υιοθετήσει, πρακτικά χωρίς περιορισμό, την άποψη του εχθρού. Και εκείνοι που δεν έχουν κάνει αυτό το πράγμα απλά επιμένουν στην παλιά θλιμμένη ρητορική, σαν να μην έχει συμβεί τίποτε.
Από όλες τις νίκες των αντιπάλων μας, – στις γραμμές των οποίων θα πρέπει να κατατάξουμε τη νέα φρουρά των μαντρόσκυλων της σύγχρονης ιδεολογικής τάξης πραγμάτων που όλοι σχεδόν ήταν λιποτάκτες των κινημάτων του 1968--αυτή η συμβολική νίκη είναι η πιο σημαντική. Όχι μόνο επιτρέψαμε να δυσφημιστεί και να γελοιοποιηθεί το λεξιλόγιό μας , αν δεν χρησιμοποιείται απλά σαν εγκληματικό, αλλά και οι ίδιοι χρησιμοποιούμε τις αγαπημένες λέξεις των αντιπάλων σαν να ήταν δικές μας. Αυτό ισχύει ιδίως για την κατάσταση που μας ενδιαφέρει με τις λέξεις “δημοκρατία”, “οικονομία”, “Ευρώπη” και αρκετές άλλες. Ακόμη και το νόημα μάλλον ουδέτερων εκφράσεων, όπως ο“λαός” εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις δημοσκοπήσεις και τα ΜΜΕ και ενσωματώνεται σε ανόητες φράσεις όπως “ο λαός πιστεύει ότι ...”
Τις εποχές των παλιών κομμουνισμών, συνηθίζαμε να περιγελούμε αυτή που ονομάζαμε γλώσσα των χιλιοειπωμένων λέξεων, τη γλώσσα-κλισέ – τα άδεια λόγια και τα πομπώδη επίθετα.
Βεβαίως, βεβαίως. Όμως η ύπαρξη μιας κοινής γλώσσας δηλώνει μια κοινή ιδέα. Η αποτελεσματικότητα των μαθηματικών στις επιστήμες –και δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς ότι τα μαθηματικά είναι μια θαυμάσια γλώσσα-κλισέ-- έχει να κάνει αποκλειστικά με το ότι σχηματοποιεί την επιστημονική ιδέα. Με την ικανότητα να σχηματοποιούμε γρήγορα την ανάλυση μιας κατάστασης και τις τακτικές συνέπειες αυτής της ανάλυσης. Αυτή η ικανότητα δεν είναι λιγότερο απαραίτητη στην πολιτική. Είναι ένα σημάδι στρατηγικής ζωτικότητας.
Σήμερα, μία από τις μεγάλες δυνάμεις της επίσημης δημοκρατικής ιδεολογίας είναι ακριβώς το ότι έχει στη διάθεσή της μια γλώσσα-κλισέ που την εκπέμπει κάθε μέσο και κάθε κυβέρνηση χωρίς εξαίρεση. Ποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι όροι όπως “δημοκρατία” , “ελευθερίες”, “οικονομία της αγοράς”, “ανθρώπινα δικαιώματα”, “ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί”, “εθνική προσπάθεια”, “γαλλικός λαός”, “ανταγωνιστικότητα” “μεταρρυθμίσεις” κοκ δεν είναι τίποτε άλλο παρά στοιχεία μιας πανταχού παρούσας γλώσσας-κλισέ; Εμείς, οι αγωνιστές χωρίς στρατηγική χειραφέτησης, είμαστε (και ήμαστε επί αρκετό χρονικό διάστημα) οι πραγματικοί αφασικοί! Και δεν πρόκειται να μας σώσει η συμπαθητική και αναπόφευκτη γλώσσα της κινηματικής δημοκρατίας. “Κάτω αυτό ή εκείνο”, “Όλοι μαζί θα νικήσουμε”, “Έξω”, “αντίσταση!”, “το δικαίωμα στην εξέγερση” ... Όλα αυτά είναι ικανά για να συσπειρώνουν στιγμιαία τις συλλογικές συγκινήσεις και , τακτικά, είναι πολύ χρήσιμα – αλλά αφήνουν παντελώς άλυτο το ζήτημα μιας ευανάγνωστης στρατηγικής. Είναι μια πολύ φτωχή γλώσσα για μια στρατηγικής σημασίας πραγμάτευση του μέλλοντος των πράξεων χειραφέτησης.
Βεβαίως το βασικό στοιχείο της πολιτικής επιτυχίας είναι η δύναμη της εξέγερσης, το εύρος και το θάρρος της. Αλλά επίσης βασικά στοιχεία είναι η πειθαρχία και η ικανότητα να προβαίνει σε διακηρύξεις – οι διακηρύξεις σχετίζονται με το θετικό στρατηγικό μέλλον και αυτό αποκαλύπτει μια νέα δυνατότητα που έχει μείνει αόρατη εν μέσω της προπαγάνδας των εχθρών. Αυτό θα όφειλαν να εκμαιεύσουν οι οργανωμένοι αγωνιστές ενός κινήματος από όσα λέγονται και γίνονται. Αυτό θα όφειλαν να μορφοποιήσουν και να το φέρουν στην ευρύτερη συζήτηση στη λαϊκή βάση του κινήματος. Γι' αυτό και η ύπαρξη μεγάλων λαϊκών κινημάτων, αν και αποτελεί ένα μεγάλο ιστορικό φαινόμενο, δεν μπορεί αφ' εαυτής να διαμορφώσει πολιτικό όραμα. Εκείνο που δένει σφιχτά ένα κίνημα στη βάση των ατομικών συγκινήσεων είναι πάντα κάτι που έχει αρνητικό χαρακτήρα: είναι κάτι που προέρχεται από αφηρημένες αρνήσεις, όπως “κάτω ο καπιταλισμός” ή “να σταματήσουν οι απολύσεις” ή “όχι στη λιτότητα” ή “έξω η τρόικα” που δεν έχουν αυστηρά άλλο αποτέλεσμα παρά να συγκολλούν προσωρινά το κίνημα μέσω της αρνητικής αδυναμίας των συναισθημάτων του. Όσον αφορά δε πιο συγκεκριμένες αρνήσεις, εφόσον ο στόχος τους είναι ακριβής και συσπειρώνουν διαφορετικά στρώματα του πληθυσμού, όπως το “Κάτω ο Μουμπάρακ” κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης, μπορούν όντως να επιτύχουν ένα αποτέλεσμα, αλλά δεν μπορούν να οικοδομήσουν την πολιτική αυτού του αποτελέσματος, όπως βλέπουμε σήμερα στην Αίγυπτο και στην Τυνησία, όπου αντιδραστικά θρησκευτικά κόμματα δρέπουν τους καρπούς ενός κινήματος με το οποίο δεν έχουν πραγματική σχέση.
Διότι κάθε πολιτική είναι η οργανωμένη έκφραση αυτού που βεβαιώνει και προτείνει και όχι αυτού που αρνείται και απορρίπτει. Η πολιτική είναι μια ενεργή και οργανωμένη πεποίθηση, μια σκέψη εν δράσει που δείχνει τις μη ορατές δυνατότητες. Λέξεις κλειδιά όπως “αντίσταση!” είναι κατάλληλες να συνενώνουν άτομα, αλλά κινδυνεύουν να δημιουργήσουν μια συσπείρωση που δεν αντιπροσωπεύει τίποτε άλλο παρά ένα χαρούμενο και ενθουσιώδες μείγμα ιστορικής ύπαρξης και πολιτικής αδυναμίας, για να γίνει πικρός αναδιπλασιασμός και στείρα επανάληψη της αποτυχίας , αν ο εχθρός (που είναι πολύ καλύτερα εξοπλισμένος πολιτικά, ιδεολογικά και έχει κυβερνητική ισχύ) τελικά νικήσει.
Δεν είναι λοιπόν η μετάδοση της αρνητικής επιρροής της αντίστασης αυτό που πρέπει να ανακαλύψουμε, το στοιχείο που μας χρειάζεται για να επιβάλουμε μια σοβαρή υποχώρηση των αντιδραστικών δυνάμεων που σήμερα επιδιώκουν να αποσυνθέσουν κάθε μορφή σκέψης και δράσης που αρνείται να τις ακολουθήσει. Είναι μια κοινή ιδέα και η αυξανόμενη χρήση μιας ομογενοποιητικής γλώσσας.
Η αναδημιουργία μιας τέτοιας γλώσσας αποτελεί κρίσιμη επιταγή. Γι' αυτό το σκοπό επιδίωξα να εισαγάγω ξανά, να επαναπροσδιορίσω και να αναδιοργανώσω όλα όσα αρθρώνονται με τη λέξη “κομμουνισμός”. Η λέξη “κομμουνισμός” υποδηλώνει τρία βασικά πράγματα. Πρώτον, την αναλυτική παρατήρηση σύμφωνα με την οποία στις σύγχρονες κυρίαρχες κοινωνίες , η ελευθερία , με τον δημοκρατικό φετιχισμό της οποίας είμαστε όλοι εξοικειωμένοι, στην πραγματικότητα διέπεται καθ' ολοκληρίαν από την ιδιοκτησία. “Ελευθερία” δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ελευθερία να αποκτάς κάθε εμπόρευμα χωρίς κανένα όριο και η δύναμη να κάνεις “ό,τι θέλεις” μετριέται αυστηρά με το βαθμό αυτής της δυνατότητας απόκτησης. Όποιος έχει χάσει τη δυνατότητα απόκτησης δεν έχει, λοιπόν, καμιά ελευθερία, όπως βλέπουμε καθαρά , π.χ., στους “αλήτες” που οι Άγγλοι φιλελεύθεροι εκτελούσαν με απαγχονισμό χωρίς κανένα δισταγμό. Γι' αυτό ο Μαρξ στο “Μανιφέστο” διακηρύσσει ότι όλα τα μέτρα του κομμουνισμού μπορούν , με μια έννοια, να αναχθούν σε ένα: στην κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Δεύτερον, ο κομμουνισμός σηματοδοτεί την ιστορική υπόθεση σύμφωνα με την οποία η ελευθερία δεν διέπεται αναγκαία από την ιδιοκτησία ούτε οι ανθρώπινες κοινωνίες πρέπει να διευθύνονται από μια ολιγαρχία ισχυρών επιχειρηματιών και των υπηρετών τους στην πολιτική, την αστυνομία, το στρατό και τα ΜΜΕ. Υπάρχει η δυνατότητα για μια κοινωνία που ο Μαρξ ονόμαζε “κοινωνία των ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών”, όπου η παραγωγική εργασία είναι συλλογική, όπου μπορεί να επιτευχθεί η κατάργηση των μεγάλων μη εξισωτικών αντιθέσεων (μεταξύ πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας, μεταξύ πόλης και χωριού, μεταξύ ανδρών και γυναικών, μεταξύ διευθυντών και εργαζομένων κ.λπ) και όπου οι αποφάσεις που αφορούν όλους είναι υπόθεση όλων. Θα έπρεπε να μεταχειριζόμαστε αυτή την εξισωτική δυνατότητα ως αρχή σκέψης και δράσης και να μην την αφήνουμε στην άκρη.
Τέλος, ο “κομμουνισμός” υπογραμμίζει την ανάγκη για ένα διεθνή πολιτικό οργανισμό. Αυτή η οργάνωση ξεκινά με τη συνάντηση ανάμεσα σε [θεωρητικές] αρχές και στην αποτελεσματική δράση των λαϊκών μαζών. Σ' αυτή τη βάση προσπαθεί να θέσει σε κίνηση την επινοητική σκέψη των ανθρώπων, να οικοδομήσει, με έναν τρόπο ανόθευτο από τον υπάρχον καθεστώς, μια δύναμη εσωτερική σε κάθε δεδομένη κατάσταση. Ο στόχος αυτής της δύναμης είναι να έχει την ικανότητα να στρίβει το πραγματικό προς την κατεύθυνση που ορίζεται από το συνδυασμό των θεωρητικών αρχών με την ενεργή υποκειμενικότητα όλων όσοι έχουν τη θέληση να μετασχηματίσουν την δεδομένη κατάσταση.
Η λέξη “κομμουνισμός” ορίζει συνεπώς μια πλήρη διαδικασία με την οποία η ελευθερία απελευθερώνεται από τη μη εξισωτική υποταγή της στην ιδιοκτησία. Το ότι αυτή είναι μια λέξη που οι εχθροί μας την πολεμούν τόσο πεισματικά σχετίζεται με το γεγονός ότι δεν μπορούν να αντέξουν αυτή τη διαδικασία που θα κατέστρεφε την ελευθερία τους, ο κανόνας της οποίας είναι άρρηκτα δεμένος με την ιδιοκτησία. Αν λοιπόν αυτό είναι που απεχθάνονται περισσότερο απ' όλα οι εχθροί μας, εμείς οφείλουμε να αρχίσουμε ακριβώς από την ανακάλυψή του ξανά.
Μας έχουν φέρει άραγε αυτές οι λεκτικές ασκήσεις μακριά από την Ελλάδα και την συγκεκριμένη επείγουσα κατάστασή της; Ίσως. Ωστόσο η πολιτική είναι πάντα μια συνάντηση ανάμεσα στην επιστήμη των ιδεών και στην έκπληξη των περιστάσεων. Επιθυμία μου είναι να γίνει για όλους μας η Ελλάδα ο παγκόσμιος τόπος μιας τέτοιας συνάντησης.
Μετάφραση: Αριάδνη Αλαβάνου

πηγή: σχέδιο Β
via http://disdaimona.blogspot.com/2013/10/blog-post_11.html